Οικονομικό Σπουδαστήρι

Οικονομικό Σπουδαστήρι
Γι'Αυτούς που Θέλουν Εξειδίκευση

Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου 2016

ΦΟΒΑΜΑΙ ΑΡΑ ΥΠΑΡΧΩ

Φωτεινή Μαστρογιάννη
Οικονομολόγος, Καθ. ΜΒΑ

«Οι αήθεις ελίτ των μάνατζερ της νέας εποχής, εντός κι εκτός κυβέρνησης, είναι σίγουρες ότι μια φοβισμένη παγκόσμια κοινωνία, μπορεί να οδηγηθεί μέσω σοκ στη συμμόρφωση, μόνο εάν η κριτική σκέψη δεν αναμιχθεί στις προσχεδιασμένες σκευωρίες. Και ελάχιστοι άνθρωποι θέτουν ερωτήματα σε μια ατμόσφαιρα κρίσης. Τελικώς, όλες οι κρίσεις – είτε πρόκειται για χρηματοπιστωτικές ληστείες υψηλής τεχνολογίας, είτε για τυφώνες, τσουνάμι ή πολέμους – μπορούν να μετατραπούν σε ευκαιρίες, συνήθως για εκείνους που τις προεκάλεσαν»

Ν. Σταύρου , καθ. Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Χάουαρντ, «η αποδόμηση των εθνών», Ελευθεροτυπία 18/7/2009.

Οι ψυχολόγοι ισχυρίζονται ότι ο φόβος είναι το ισχυρότερο συναίσθημα. Οι μάρκετερ στο παρελθόν χρησιμοποιούσαν τον φόβο για την προώθηση κυρίως ιδεών. Για παράδειγμα, έδειχναν σκηνές τροχαίου δυστυχήματος με σκοπό να αποτρέψουν την κατανάλωση αλκοόλ πριν την οδήγηση.
Στη συνέχεια άρχισαν να χρησιμοποιούν τον φόβο με πρόφαση την προώθηση ιδεών αλλά στην ουσία επιδίωκαν τη δημιουργία «ντόρου» για το όνομα της επιχείρησης και του προϊόντος. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται τις σοκαριστικές διαφημίσεις της Benetton που παρουσίαζαν έναν ασθενή με AIDS, έναν έγχρωμο με ακρωτηριασμένο χέρι κοκ. Η εταιρεία αυτή εισήγαγε τη διαφήμιση του Σοκ με στόχο την προσέλκυση της προσοχής του θεατή και με απώτερο στόχο την πώληση του προϊόντος. Τα κατάφερε δε όχι μόνο με τη διαφήμιση per se αλλά και με την αναπαραγωγή του θέματος και τις συζητήσεις που προκλήθηκαν στη συνέχεια γι’αυτές.

Συμπέρασμα = η αναπαραγωγή ειδήσεων που έχουν προκληθεί με σκοπό τη διασπορά του φόβου, μεγιστοποιούν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα από τον αποστολέα ήτοι την πρόκληση ακόμα μεγαλύτερου φόβου. 
Σιγά σιγά ο φόβος κυριάρχησε στις διαφημίσεις. Οι μάρκετερ θεωρούν ότι η χρήση του σεξ στη διαφήμιση είναι πλέον αναποτελεσματική και ξεπερασμένη ενώ ο φόβος είναι αποτελεσματικότερος. Δημιουργούν φόβο στη διαφήμιση και προωθούν το προϊόν τους ως τη μόνη λύση που θα λυτρώσει τον άνθρωπο από τον συγκεκριμένο φόβο.
Στην πολιτική πλέον ο φόβος χρησιμοποιείται κατά κόρον, όπως έχω αναφέρει, και σε προηγούμενο άρθρο. Ο λόγος είναι ότι πλέον κυρίαρχο λόγο στην πολιτική δεν έχουν πλέον οι ιδέες αλλά η επικοινωνία. Η πολιτική πλέον θεωρείται προϊόν και ως τέτοιο χρησιμοποιεί τις ανάλογες μεθόδους προώθησης όπου μία από αυτές είναι και ο φόβος. Στην πατρίδα μας η χρήση του φόβου χρησιμοποιείται κατά κόρον από τα μέσα μαζικής τρομοκράτησης – τηλεόραση, ραδιόφωνο, συγκεκριμένα μπλογκς, τρολς του διαδικτύου κοκ.
Οι ψυχολόγοι ισχυρίζονται ότι αυτό γίνεται με βάση μία από τις θεωρίες της σχιζοφρένειας που είναι αυτή του Bateson (1956) – η θεωρία του διπλού δεσμού. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, το άτομο δέχεται αντιφατικά μηνύματα από ένα άλλο άτομο. Κατ’αυτό τον τρόπο δημιουργείται μία εσωτερική σύγκρουση όπου πλέον αναπτύσσονται συμπτώματα σχιζοφρένειας προκειμένου το άτομο να μπορέσει να δραπετεύσει από αυτό τον διπλό δεσμό. 
Στη χώρα μας αυτό γίνεται, φερ’ειπείν, με τις προτάσεις μέτρα του ΔΝΤ και της ΕΕ τα οποία εμφανίζονται ναι μεν ως σκληρά αλλά πρέπει να γίνουν για το «καλό μας».
Η «λύση» των μέτρων αυτών εμφανίζεται ως μονόδρομος γιατί οποιαδήποτε άλλη λύση θα δημιουργήσει "καταστροφή".
Δημιουργείται λοιπόν αυτή η σύγχυση στον κόσμο – η σύγχυση του τύπου η λύση  μπορεί να είναι η καταστροφή μου αλλά είναι απαραίτητη – για το καλό μου πάντα!
Αποτέλεσμα αυτού; Μάζες απογοητευμένων και απομονωμένων πολιτών, ανθρώπων χωρίς όνειρα, παραιτημένων.
Η λύση, όπως έχω ξανατονίσει σε άλλα σχετικά άρθρα μου, μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της αλληλεγγύης, της συλλογικότητας και σίγουρα της παύσης αναπαραγωγής από τον απλό κόσμο των μηνυμάτων και ειδήσεων φόβου που διαρκώς εκπέμπονται από τα ΜΜΕ. Αυτή, κατά τη γνώμη μου, θα είναι και η  πρώτη προσπάθεια πνευματικής απελευθέρωσης των ανθρώπων από το καθεστώς διαρκούς φόβου.





Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Ευαγγελάτος Γ. Η ψυχολογία του φόβου – οι κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές προεκτάσεις του.

Dahl, D.W., Frankenberger, K.D., Manchanda, R.V., 2003. Does it pay to shock? Reactions to Shocking and Nonshocking Advertising Content among University Students. Journal of Advertising Research. September 2003, 268-280.

Gibney, P. 2006. The Double Bind Theory: Still Crazy –Making After All These Years. Διαθέσιμο στον Παγκόσμιο Ιστό:
<http://www.psychotherapy.com.au/fileadmin/site_files/pdfs/TheDoubleBindTheory.pdf>


Kubacka, N. 2012. THERE ARE NO SHOCKING PICTURES, ONLY SHOCKING REALITY. – OLIVIERO TOSCANI The power and role of Benetton’s shockvertising. Διαθέσιμο στον Παγκόσμιο Ιστό: https://www.theseus.fi/bitstream/handle/10024/48098/Kubacka_Natalia.pdf.

Peretti, J. 2014. SUVs, handwash and FOMO: how the advertising industry embraced fear.Διαθέσιμο στον Παγκόσμιο Ιστό:https://www.theguardian.com/media/2014/jul/06/how-advertising-industry-concept-fear








Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2016

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΑΝΤΕΠΟΠΤΗ ΟΦΘΑΛΜΟΥ

Φωτεινή Μαστρογιάννη
Οικονομολόγος, Καθηγήτρια ΜΒΑ

Η σημερινή κοινωνία προσομοιάζει με αυτή που με εφιαλτικό τρόπο περιέγραψε ο Τζωρτζ Οργουελ στο βιβλίο του «1984».Οι στρατιές ανέργων αυξάνονται και παράλληλα αυξάνεται ο τρόπος ελέγχου των μαζών, εργαζόμενων και μη.
Αναπτύσσονται καινούριοι κλάδοι επιστημών όπως είναι οι νευροεπιστήμες με απώτερο στόχο την χειραγώγηση. Η επιστήμη των οικονομικών μετατρέπεται σε επιστήμη της κοινωνικής μηχανικής.
 Τα νευροοικονομικά  (συνδυασμός οικονομίας, ψυχολογίας, βιολογίας και νευρολογίας)  μελετούν το πώς ο άνθρωπος λαμβάνει αποφάσεις και κατά συνέπεια, θα προσθέταμε, πως μπορεί να επηρεαστεί στο να λαμβάνει συγκεκριμένες αποφάσεις.



Στο μάθημα των νευροοικονομικών του Εθνικού Ερευνητικού Πανεπιστημίου της Μόσχας, ο καθηγητής Βασίλι Κλουτσάρεφ ανέφερε ότι τα επίπεδα πλάσματος της οξυτοκίνης σχετίζονται με τη θερμή σχέση που μπορεί κάποιος να έχει με τον σύντροφό του, τα κενά στις κοινωνικές σχέσεις, τη σεξουαλική αντίδραση κάποιου στο άλλο φύλο και την αξιοπιστία των οικονομικών αποφάσεων (!).
Άλλες έρευνες που έχουν γίνει στην Ιαπωνία κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όσοι άνθρωποι έχουν  χαμηλά επίπεδα της ορμόνης κορτιζόλη είναι πιο δεκτικοί στο να αποδεχθούν χαμηλότερο εισόδημα σε σχέση με αυτούς που έχουν υψηλότερο επίπεδο της συγκεκριμένης ορμόνης.
Συνεπώς δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει εάν κάποια στιγμή θα υπάρχει βιολογική μέτρηση των επιπέδων των παραπάνω ορμονών ως προαπαιτούμενο για να καταλάβει κάποιος μία θέση εργασίας, θέσεις που θα γίνονται όλο και πιο σπάνιες λόγω της χρήσης ρομπότ.
Η χειραγώγηση και ο έλεγχος γίνονται με διάφορους τρόπους. Στην επαρχία Σενζέν της Κίνας, 6.000.000 εργαζόμενοι παρακολουθούνται καθημερινά από κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης, όπου και εάν πάνε, και τα στοιχεία τους συγκεντρώνονται σε μία βάση δεδομένων που έφτιαξε ο Αμερικανικός στρατός. Στόχος από τη συγκέντρωση των στοιχείων είναι ο έλεγχος της συμπεριφοράς και του χαρακτήρα των εργαζόμενων. Δημιουργούνται συμπεριφοριστικά κίνητρα και ποινές απομάκρυνσης των εργαζόμενων που δεν ταιριάζουν με τα επιθυμητά πρότυπα και οι παραμένοντες ωθούνται να σκέφτονται και να συμπεριφέρονται με τον τρόπο που επιθυμεί η εξουσία.
Η κυρίαρχη ιδεολογία είναι ότι οι λαοί πρέπει να καθοδηγούνται στο να παίρνουν τις «σωστές αποφάσεις» (!) Ακόμα και τα επιδόματα πρόνοιας, σε πολλές περιπτώσεις, δίνονται μόνο εάν οι άνθρωποι συμπεριφέρονται με «υπεύθυνο» τρόπο. 
Για παράδειγμα, στην Ινδία, γυναίκες που είναι άπορες λαμβάνουν κάποια χρήματα όταν το πρώτο τους παιδί ενηλικιωθεί υπό την προϋπόθεση ότι έχουν υποβληθεί σε στείρωση μετά τη γέννα του δεύτερου παιδιού τους.
Ο έλεγχος γίνεται και μέσα από τα κοινωνικά μέσα όπου συγκεντρώνονται προσωπικές πληροφορίες και παρακολουθείται το κάθε άτομο. Η χειραγώγηση δε ενεργοποιείται από το σχολείο όπου προωθούνται προγράμματα εκπαίδευσης χωρίς την φυσική παρουσία δασκάλου και άμεσου ελέγχου του μαθητή μέσω της κάμερας του Η/Υ.
Όλα τα παραπάνω είναι απότοκα της παγκοσμιοποίησης και του νεοφιλελεύθερου μοντέλου λειτουργίας της οικονομίας. Σύμφωνα με αυτά, ο άνθρωπος δεν έχει καμία ταυτότητα (εθνική κτλ.) παρά υπάρχει μόνο για να καταναλώνει και να δουλεύει (όχι εργάζεται) για να επιβιώσει για να καταναλώσει.
Η πολιτική εξουσία έχει αποτύχει (ή μήπως δεν θέλει;) να καταπολεμήσει αυτό το φαινόμενο. Ακόμα και τα κόμματα της αριστεράς που θεωρητικά ενδιαφέρονται για την κοινωνία και τον άνθρωπο έχουν ενστερνισθεί το νεοφιλελευθερισμό και την ιδεολογία της παγκοσμιοποίησης και ορισμένες φορές έχουν καταστεί και οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές τους.
Υπάρχει λύση; Πιθανόν ναι. Η συλλογικότητα των ανθρώπων είναι αυτό που μπορεί να διαταράξει το παραπάνω σύστημα και η συλλογικότητα είναι αυτή που ενοχλεί γι’αυτό και η προώθηση μέσων όπως είναι τα κοινωνικά, η τηλεόραση, η ηλεκτρονική αλληλογραφία κτλ που αποξενώνουν, αποχαυνώνουν και εμποδίζουν την φυσική επαφή του ενός ανθρώπου με τον άλλο.   
Θα μπορέσει ο άνθρωπος να ξαναγίνει ον κοινωνικό και να καταρρίψει αυτό το σύστημα ή τελικά το σύστημα θα τον συντρίψει και θα οδηγηθούμε σε ακόμα πιο εφιαλτικές καταστάσεις; Μένει να το δούμε.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Βασίλι Κλουτσάρεφ, Σημειώσεις μαθήματος νευροοικονομικών. National Research University - Higher School of Economics, Μόσχα.
Guy Standing, The Precariat.The New Dangerous Class. Εκδ. Bloomsbury.



Παρασκευή 19 Αυγούστου 2016

Σόρος και η επέμβασή του στην Ελλάδα ή τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι – Μέρος Ι

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Πρόσφατα διέρρευσαν έγγραφα του δισεκατομμυριούχου χρηματιστή και υπέρμαχου της Νέας Τάξης Πραγμάτων - Τζωρτζ Σόρος.  Ο Τζωρτζ Σόρος δεν έχει περιοριστεί μόνο στις χρηματιστηριακές συναλλαγές αλλά οι δραστηριότητές του εκτείνονται και στο πολιτικό αλλά και πολιτισμικό φάσμα όπου μέσω κυρίως της Open Society προσπαθεί να παραποιήσει την ιστορία των λαών και να αλλοιώσει τον πολιτισμό τους με συγκεκριμένο σκοπό που δεν είναι άλλος παρά η εξυπηρέτηση των παγκοσμιοποιητικών στόχων.
Εάν και έχουν γραφτεί πολλά για την επέμβασή του στην Ελλάδα είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε συγκεκριμένα έγγραφα και ονόματα που δίνουν πληροφορίες (συντονίζουν;) τις εκστρατείες που χρηματοδοτεί.


Από τα έγγραφα που έχουμε δει να κυκλοφορούν, εάν και αναμένονται ακόμα περισσότερα, είδαμε κάποιες «ενδιαφέρουσες» παρεμβάσεις στην Ελλάδα.
Για παράδειγμα η εκστρατεία «Dont Masturhate», ελεύθερη απόδοση της οποίας είναι η παρακάτω.
«H εκστρατεία σκοπεύει να ενημερώσει, να εκθέσει και να γελοιοποιήσει τον λόγο που εκφράζει μίσος στο Διαδίκτυο με στόχο τη δημιουργία ενός κινήματος που θα αντιμετωπίσει την εισροή δημόσιων και ανώνυμων σχολίων μίσους. Η επιλογή αυτής της αμφιλεγόμενης λέξης (σημ. Dont Masturhate μπορεί να αποδοθεί ελεύθερα ως μην αυνανίζεστε με μίσος!) και οι συνεκδοχές της αποτελεί συνειδητή επιλογή γιατί πρέπει να είναι ευκολομνημόνευτη. Η διαδικτυακή εκστρατεία εστιάζει στον εντοπισμό ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο και στην αντιμετώπισή του με συγκεκριμένα μηνύματα καθώς και από μία αντίστοιχη εκστρατεία προβολής η οποία θα συμπληρώνεται από εργαστήρια δημιουργίας ικανοτήτων στα οποία θα συμμετέχουν ακτιβιστές, αντιπρόσωποι ΜΚΟ καθώς και δημιουργία ικανοτήτων για νέους που θα επεμβαίνουν στο πεδίο της επικοινωνίας και της διαφήμισης. Οι εκτός διαδικτύου δραστηριότητες θα περιλαμβάνουν δημόσιες συζητήσεις και περιφερειακές συζητήσεις σε σχετικά θέματα». 
Το κόστος αυτής της εκστρατείας ήταν $44.754,49.
Συνεπώς, ο Σόρος έχει συντονίσει επιθετική διαδικτυακή (και όχι) μόνο δραστηριότητα σε θέματα που αυτός θεωρεί ρητορική μίσους επεμβαίνοντας άμεσα με τη χρήση, χρηματιζόμενων από αυτόν, ΜΚΟ ακόμα και νέων. Στα κοινωνικά μέσα έχουμε δει άπειρες φορές την άμεση και επιθετική επέμβαση διάφορων τρολς σε οτιδήποτε αυτοί θεωρούν ότι είναι εναντίον των μεταναστών σχολιάζοντας με αρνητικό και υβριστικό τρόπο οποιαδήποτε αντίδραση σημειώνεται από τους απλούς Έλληνες χαρακτηρίζοντάς τους από βλάκες έως ρατσιστές και φασίστες (!). Κάποια δε από αυτά τα τρολς έχουν και ξενικά ονόματα λατινοαμερικανικής προέλευσης (!).  Είναι προφανές ότι με την αποκάλυψη της παραπάνω εκστρατείας ότι πολλά από αυτά τα τρολς πρέπει να χρηματίζονται από τον Τζωρτζ Σόρος.

Η δημοσιογράφος Claire Bernish αναφέρεται επίσης στον πολιτικό ρόλο του παγκοσμιοποιητή Σόρος. Η Bernish συγκεκριμένα λέει για τα έγγραφα που διέρρευσαν για το “Ukraine Media Project” άλλη μία εκστρατεία που χρηματοδότησε και δημιούργησε ο Σόρος. Οι συγγραφείς του εγγράφου που διέρρευσε για το Ukraine Media Project παραδέχτηκαν «ότι τα σχέδιά τους για την Ουκρανία θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως φασιστικά και γι’αυτό, όπως έγραψαν, προσπάθησαν να καταπραΰνουν τις πιθανές αντιδράσεις προσφέροντας σε επιλεγμένους δημοσιογράφους από 5 χώρες – στόχος (Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα) ταξίδια μακρόχρονης παραμονής στην Ουκρανία. Οι συγγραφείς του κειμένου αποφάσισαν ότι αντί να υπαγορεύουν απευθείας στους επιλεγμένους δημοσιογράφους το κείμενο, θα ασκούσαν βέτο στις ιστορίες που αυτοί θα έκριναν ως αντιπαραγωγικές».
Παρατηρούμε λοιπόν ένα ευρύτατο δίκτυο με στόχο τη μαζική παραπληροφόρηση και χειραγώγηση το οποίο εκτείνεται από πληρωμένους δημοσιογράφους, ακτιβιστές, ΜΚΟ, νέους που λειτουργούν ως τρολς αλλά και βουλευτές.
Οφείλουμε λοιπόν ως άτομα να είμαστε ιδιαίτερα δύσπιστοι στις φανατικές εκδηλώσεις ορισμένων που προβάλλονται ως υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων (αλλά όχι των δικαιωμάτων των λαών) και να παρακολουθήσουμε όλη την πορεία αυτής της ιστορίας που θα ξετυλίγεται σιγά σιγά με την αποκάλυψη περισσότερων εγγράφων.

Αναφορές





Δευτέρα 8 Αυγούστου 2016

ΕΕ δύο ταχυτήτων, πατρίκιοι και πληβείοι, η περίπτωση του Έλληνα εργαζόμενου

Φωτεινή Μαστρογιάννη
Οικονομολόγος, καθηγήτρια ΜΒΑ

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος ανέφερε πρόσφατα (21/4/2016) ότι οι κύκλοι της ΕΕ ««δεν θέλανε να έχουνε μια Ελλάδα η οποία είναι θεσμικά ισότιμη και ταυτόχρονα ένα επίπεδο διαβίωσης το οποίο συγκρίνεται με το Γερμανικό, το Γαλλικό, το Ιταλικό, το Βρετανικό». Πρόσθεσε χαρακτηριστικά: «Θέλουν μια Ελλάδα μέσα στο ευρώ, αλλά μια Ελλάδα η οποία να έχει ως ομόλογό της και ως συγκρίσιμες χώρες άλλες που είναι εντός ευρωζώνης. Τη Λιθουανία, τη Λετονία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία».
Ο κος Βενιζέλος φυσικά δεν πρωτοτύπησε γιατί αφενός η ανισότητα κέντρου (κυρίως γερμανικού) και περιφέρειας της ΕΕ είναι μία παλιά ιστορία, αφετέρου ήδη από το Μνημόνιο Ι αναφέρονταν από πολλούς πολιτικούς στην Ελλάδα ότι οι μισθοί και οι συντάξεις θα πέσουν στα επίπεδα των όμορων στην Ελλάδα κρατών ήτοι στα επίπεδα της Αλβανίας, των Σκοπίων, της Βουλγαρίας και της Τουρκίας.


Προκειμένου να έχουμε μία εικόνα των βασικών στοιχείων των όμορων χωρών της Ελλάδας αλλά και αυτών που ανέφερε ο κος Βενιζέλος, συγκέντρωσα κάποια στοιχεία στον παρακάτω πίνακα:

Χώρες
Βασικός μισθός (Ευρώ)
Μέσος μισθός
Βαθμός ανεργίας
Ηλικία Συνταξιοδότησης γυναικών
Ηλικία
Συνταξιοδότησης
Ανδρών
Αλβανία
160
395,5
16,9%
60
65
Βουλγαρία
215
489
8,36%
61,3
64,3
Ελλάδα
586
1116
24,40%
67
67
Λετονία
370
631
10,3%
62,5
62,5
Λιθουανία
350
748
7,4%
61,3
63,1
Σκόπια
232
533
24,26%
-
-
Σλοβενία
790,73
1561
11,1%
64,33
64,33
Σλοβακία
405
1011
9,45%
61
62
Τουρκία
497
601,35
9,3%
58
60

Μέσος Όρος Βασικού Μισθού πληβείων χωρών: 401 Ευρώ.
Μέσος Όρος Μέσου Μισθού πληβείων χωρών:  787 Ευρώ.
Μέσος Όρος Ανεργίας πληβείων χωρών: 13,50%

Άρα σύμφωνα με τα παραπάνω και σύμφωνα με τις δηλώσεις των Ελλήνων πολιτικών για τις συγκρίσιμες με την Ελλάδα χώρες, ο Έλληνας εργαζόμενος θα πρέπει να περιμένει κατ’ελάχιστον μία πτώση ύψους περίπου 31% στο βασικό του μισθό και 30% περίπου στο μέσο του μισθό ενώ παράλληλα η ανεργία δεν αναμένεται να μειωθεί από τα ήδη εξαιρετικά υψηλά επίπεδά της που είναι, μαζί με τα Σκόπια, η υψηλότερη από τις προαναφερθείσες χώρες. 
Συνεπώς προβλέπεται περαιτέρω μεγάλη εξαθλίωση του Έλληνα εργαζόμενου τόσο όσον αφορά την αγοραστική του δύναμη όσο και την εύρεση εργασίας.
Για τις συντάξεις, σύμφωνα με δημοσιεύματα, η κατώτατη σύνταξη στη Βουλγαρία είναι 74 Ευρώ αλλά στις συντάξεις λόγω της πολυπλοκότητας του ασφαλιστικού συστήματος σε διάφορες χώρες, θα επανέρθω σε επόμενο άρθρο. Πάντως σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης τόσο των αντρών όσο και των γυναικών.
Ενδιαφέρον είναι να δούμε και τους πατρικίους της ΕΕ όπου αυτοί είναι η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο.

Χώρες
Βασικός μισθός (Ευρώ)
Μέσος μισθός
Βαθμός ανεργίας
Ηλικία Συνταξιοδότησης γυναικών
Ηλικία
Συνταξιοδότησης
Ανδρών
Βέλγιο
1532
2435
8,5%
65
65
Γαλλία
1467
1912
10,2%
65
65
Γερμανία
1360
3612
4,5%
65,3
65,3
Ηνωμένο Βασίλειο
1358
2368
4,2%
62,3
65
Λουξεμβούργο
1923
4212
6,5%
65
65
Ολλανδία
1532
2245
6,1%
65,2
65,2


Μέσος Όρος Βασικού Μισθού πατρικίων χωρών: 1529 Ευρώ.
Μέσος Όρος Μέσου Μισθού πατρικίων χωρών:  2797 Ευρώ.
Μέσος Όρος Ανεργίας πατρικίων : 6,7% 


Με άλλα λόγια οι χώρες του Βορρά της ΕΕ λαμβάνουν τα πενταπλάσια χρήματα ως βασικό μισθό από ότι οι πληβείες χώρες (περίπου 74% παραπάνω!!!)  ενώ αντίστοιχα (72% παραπάνω) είναι τα χρήματα που λαμβάνουν ως μέσο μισθό.Ο δε δείκτης ανεργίας είναι σχεδόν ο μισός από τις πληβείες χώρες.

Τίθενται λοιπόν τα ακόλουθα ερωτήματα:

  1. Ως πότε ο πλούσιος Βορράς της ΕΕ θα απομυζά την περιφέρεια;
  2. Ποιον τελικά συμφέρει η ένταξη στην ΕΕ; Σίγουρα όχι τις χώρες της περιφέρειας.
  3. Γιατί η ΕΕ ενώ είναι γνώστης αυτής της απόλυτης ανισότητας δεν έχει  πράξει τίποτα για τη μείωση του χάσματος ενώ αντίθετα οι άκρως παράλογες και λανθασμένες (σύμφωνα και με πρόσφατες δηλώσεις  του ΔΝΤ) πολιτικές που εφαρμόζει στις χώρες αυτές επιδεινώνουν την κατάσταση και εξαθλιώνουν τους πληθυσμούς και ιδιαίτερα τον Ελληνικό;

Εύχομαι τα παραπάνω ερωτήματα να προβληματίσουν τον αναγνώστη αλλά και όσους λαμβάνουν αποφάσεις για το μέλλον της Ελλάδας και ενδιαφέρονται για την ευημερία του Ελληνικού λαού.

Ενδεικτική βιβλιογραφία



http://www.eurofound.europa.eu/observatories/eurwork/articles/working-conditions-industrial-relations/statutory-minimum-wages-in-the-eu-2016

http://www.wageindicator.org/main/salary/minimum-wage/turkey

http://www.ereportaz.gr/ev-venizelos-gia-ee-theloun-mia-ellada-mesa-sto-evro-alla-san-ti-lithouania-ti-letonia-ti-slovakia-ti-slovenia/

Δευτέρα 1 Αυγούστου 2016

To Ευρώ, ένας μηχανισμός νομισματικού στραγγαλισμού


Bernard Connolly*

Μετάφραση από τα Αγγλικά: Φωτεινή Μαστρογιάννη

Σε προηγούμενο άρθρο μου ισχυρίστηκα ότι η «Ελληνική κρίση» δεν αφορά, κατ’ουσίαν, μόνο την Ελλάδα αλλά ότι η κρίση αποτελεί σύμπτωμα ενός μεγαλύτερου προβλήματος που είναι το ίδιο το Ευρώ.
Εάν δεν ήταν το Ευρώ δεν θα χρειάζονταν μαζικές διασώσεις χωρών ούτε η Ευρωζώνη θα διένυε τον έβδομο χρόνο ύφεσης αλλά και η ανεργία θα ήταν πολύ χαμηλότερη εάν είχαμε καθεστώς ελεύθερα κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών** σε όλη την Ευρώπη αντί αυτού που καλείται  Μηχανισμός Νομισματικού Στραγγαλισμού (Monetary Strangulation MechanismMSM).


Δεν μπορεί να πει κάποιος πως θα ήταν ο κόσμος εάν είχαμε καθεστώς ελεύθερα κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών αντί του MSM. Ωστόσο, ευτυχώς, δεν μπήκαν όλες οι χώρες στο Ευρώ και οι οικονομικές επιδόσεις αυτών των χωρών μπορούν να μας δώσουν μία ένδειξη για το πώς θα ήταν τα πράγματα εάν δεν είχε δημιουργηθεί το Ευρώ.
Ας κοιτάξουμε το ρυθμό ανάπτυξης των χωρών της ζώνης του Ευρώ και αυτών που δεν έχουν Ευρώ αλλά κυμαινόμενες (ή σχεδόν) κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες.
Το δείγμα μου αποτελείται από χώρες του Ευρώ και χώρες με σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες έναντι του Ευρώ (Βουλγαρία και Δανία) καθώς και χώρες στην ΕΕ με κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες – Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία, Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία και Ρουμανία.  Συμπεριέλαβα και την Ελβετία αλλά και τη Νορβηγία και την Ισλανδία (όλες χώρες με κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες). Τέλος, συμπεριέλαβα και τη γείτονα χώρα της Ελλάδας την Τουρκία η οποία έχει επίσης κυμαινόμενες ισοτιμίες.
Μερικές χώρες είναι πολιτικά δυσλειτουργικές και παλεύουν με τη διαφθορά (για παράδειγμα η Ρουμανία ή η Τουρκία) ενώ άλλες θεωρούνται σχετικά ικανές οικονομίες με εύρυθμες εργασιακές και προϊοντικές αγορές,ισχυρό εξωτερικό ισοζύγιο και καλά δημοσιονομικά όπως είναι η Δανία, η Φινλανδία και η Ολλανδία.
Γενικά μπορούμε να διακρίνουμε δύο ομάδες χωρών – τις χώρες του ευρώ και τις χώρες που είναι προσδεδεμένες  με το Ευρώ (οι «κόκκινες χώρες») και οι χώρες με περισσότερο ή λιγότερο κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες (οι «πράσινες» οικονομίες).
Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει το ρυθμό μεγέθυνσης αυτών των δύο ομάδων των Ευρωπαϊκών οικονομιών από το 2007 (εάν έτος πριν την έναρξη της κρίσης) μέχρι το 2015.



Η διαφορά είναι εντυπωσιακή – μεταξύ των 21 χωρών του Ευρώ (συμπεριλαμβανομένων των δύο που είναι προσδεδεμένων με το Ευρώ), σχεδόν οι μισές (10) έχουν χαμηλότερο ΑΕΠ σε σχέση με το 2007 ενώ οι χώρες που έχουν κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες έχουν υψηλότερο ΑΕΠ σε σχέση με το 2007. Ακόμα και η Ισλανδία, που οι τράπεζές της κατέρρευσαν το 2008 και η πάντα πολιτικά δυσλειτουργική και με υψηλό χρέος Ουγγαρία (και οι δύο με κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες) έχουν ξεπεράσει την πλειοψηφία των χωρών του Ευρώ (και των προσδεδεμένων με το Ευρώ).
Οι δύο αυτές χώρες (Ισλανδία και Ουγγαρία)– οι πιο αργά αναπτυσσόμενες χώρες με κυμαινόμενες ισοτιμίες – ξεπέρασαν την Ολλανδία, τη Δανία και τη Φινλανδία – χώρες που πάντα θεωρούνταν παράδειγμα χωρών προσανατολισμένων στις μεταρρυθμίσεις με υπέρ – συνετή πολιτική, ισχυρό εξωτερικό ισοζύγιο και υγιή δημοσιονομική κατάσταση.
Εάν παρατηρήσουμε τον απλή διάμεσο των βαθμών ανάπτυξης του πραγματικού ΑΕΠ από το 2007 μέχρι το 2015, οι χώρες με κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες ξεπέρασαν τις χώρες του Ευρώ (7,9% έναντι 1,5%).
Ακόμα και εάν αφαιρέσουμε τις τρεις γρηγορότερα αναπτυσσόμενες χώρες με κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες (Τουρκία, Ρουμανία και Πολωνία), οι χώρες με κυμαινόμενες ισοτιμίες εξακολουθούν μαζικά να έχουν υψηλότερες επιδόσεις σε σχέση με τις χώρες του Ευρώ (6,5% έναντι 1,5%).
Η κρίση θα είχε ξεπεραστεί εδώ και καιρό εάν δεν είχε δημιουργηθεί το Ευρώ.
Κατά την άποψή μου δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι δεν είναι τυχαίες οι μεγάλες οικονομικές επιδόσεις των χωρών κυμαινόμενων ισοτιμιών σε σχέση με τις χώρες του Ευρώ. Το Ευρώ είναι ένας μηχανισμός νομισματικού στραγγαλισμού και εάν δεν είχαμε το Ευρώ η κρίση στην Ευρώπη θα είχε ξεπερασθεί προ καιρού

Μπορούμε να συζητήσουμε γιατί το Ευρώ υπήρξε μία τέτοια φονική μηχανή της ανάπτυξης και θα το αναπτύξω αναλυτικότερα σε μελλοντικά μου άρθρα, ωστόσο δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κρίση που μαστίζει την Ευρώπη σήμερα προκλήθηκε από το ίδιο το Ευρώ και όχι από την κακοδιαχείριση των ατομικών οικονομιών.

ΥΓ. Δεν ισχυρίζομαι ότι οι δομικοί παράγοντες δεν είναι σημαντικοί και ούτε ισχυρίζομαι ότι οι χώρες με κυμαινόμενες συναλλαγματικές ισοτιμίες έχουν πολύ καλές νομισματικές πολιτικές. Το μόνο που ισχυρίζομαι είναι ότι ο κύριος παράγοντας για τις χαμηλές επιδόσεις των χωρών του Ευρώ είναι το ίδιο το Ευρώ.
Κάποιος θα μπορούσε να ισχυρισθεί ότι το Γερμανικό Μάρκο «D-mark» κυμαίνεται ελεύθερα και ότι αυτός είναι ο λόγος για την υπεραπόδοση της Γερμανίας σε σχέση με τις άλλες χώρες του Ευρώ. 
Με το σύντομο αυτό άρθρο προσπάθησα να αποδείξω ότι το Ευρώ δεν δίνει τη δυνατότητα ονομαστικών προσαρμογών στις μεμονωμένες χώρες του Ευρώ και ως εκ τούτου τα ασύμμετρα σοκ θα έχουν αρνητικά αποτελέσματα. Δεν προβάλλω επιχειρήματα για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης των επιμέρους χωρών της ευρωζώνης και δεν υποστηρίζω ότι η ζώνη του ευρώ θα είναι για πάντα καταδικασμένη σε χαμηλή ανάπτυξη. Η εστίαση μου είναι στο πώς η ζώνη του ευρώ έχει αντιμετωπίσει το σοκ του 2008 και τα επακόλουθα αποτελέσματα. Ωστόσο, μερικοί με έχουν ρωτήσει πως θα ήταν το γράφημά μου εάν πηγαίναμε  πίσω στο 2000. Ο Tim Lee όμως το έπραξε για λογαριασμό μου - και θα δείτε ότι η διαφορά στα  συνολικά αποτελέσματα δεν είναι μεγάλη. Δες εδώ.
Ενημέρωση ΙΙ: Το ευρώ δεν είναι μόνο ένας μηχανισμός νομισματικού στραγγαλισμού, αλλά και ένας  Μηχανισμός Δημοσιονομικού Στραγγαλισμού.


* Ο Bernard Connolly είναι Βρετανός οικονομολόγος. Μετά την έκδοση του βιβλίου του The Rotten Heart of Europe: The Dirty War for Europe's Money, απολύθηκε από την Κομισιόν λόγω της αρνητικής κριτικής που άσκησε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (Σημ. Μτφ)


** «Το σύστηµα των ελεύθερα κυµαινόµενων ισοτιµιών διακρίνεται σε δύο βασικές µορφές. Στη «γνήσια» µορφή του, το ύψος της ισοτιµίας διαµορφώνεται αποκλειστικά από τις οικονοµικές µονάδες και τις αυτόνοµες αποφάσεις τους, χωρίς δηλαδή τις εξισωτικές παρεµβάσεις της κεντρικής τράπεζας στην αγορά συναλλάγµατος. Αντίθετα, στη «µη γνήσια» µορφή του συστήµατος, το ύψος της ισοτιµίας διαµορφώνεται τόσο µε βάση τις αυτόνοµες αποφάσεις των µικροοικονοµικών µονάδων όσο και των διορθωτικών παρεµβάσεων της κεντρικής τράπεζας στην αγορά συναλλάγµατος.» (Παν.Πειραιά).